Những điểm mới trong dự thảo Luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ (sữa đổi)

Qua hơn 5 năm tổ chức triển khai thi hành Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017, các bộ, ngành, Ủy ban nhân dân và Công an các đơn vị, địa phương đã tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả, trong đó toàn quốc đã vận động nhân dân giao nộp 99.689 khẩu súng các loại; phát hiện 34.109 vụ, bắt giữ 56.027 đối tượng, thu 4.975 khẩu súng các loại, góp phần quan trọng trong bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình triển khai, thực hiện Luật cũng đã phát sinh một số bất cập, hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý nhà nước và phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm.

Chính vì vậy, để kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thi hành Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, nhằm đảm bảo phù hợp với thực tiễn, tạo điều kiện thuận lợi trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, phục vụ phát triển kinh tế xã hội, đáp ứng công tác quản lý nhà nước và phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm trong tình hình mới thì cần thiết phải sửa đổi Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.

Với những lý do trên, Chính phủ đã giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan hữu quan xây dựng Dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi); tại phiên họp chuyên đề pháp luật ngày 02/4/2024, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nhất trí cao với hồ sơ Dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi), Dự án Luật bảo đảm chất lượng, đủ điều kiện để trình Quốc hội xem xét, thảo luận và thông qua tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV.

Dự thảo Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi) nhằm hoàn thiện cơ chế, chính sách, trình tự, thủ tục hành chính và khắc phục những khó khăn, vướng mắc, bất cập phát sinh trong quá trình thi hành Luật, đồng thời đảm bảo thống nhất với các Luật có liên quan tạo cơ sở pháp lý trong công tác quản lý nhà nước và phòng, chống tội phạm.

Dự thảo Luật gồm 08 chương, 74 điều, trong đó, sửa đổi 54 điều, bổ sung 01 điều, bỏ 03 điều, trong đó có một số điểm mới nổi bật, đó là:

(1) Hoàn thiện khái niệm về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ đảm bảo tính khái quát, phù hợp với các Luật liên quan và đáp ứng thực tế yêu cầu công tác quản lý nhà nước và phòng chống tội phạm, trong đó:

- Quy định các loại súng bắn đạn ghém, súng kíp, súng nén khí, súng nén hơi và đạn sử dụng cho các loại súng này là vũ khí quân dụng thuộc danh mục do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành.

- Bổ sung quy định dao có tính sát thương cao là vũ khí thô sơ; trong đó phân định rõ: dao có tính sát thương cao sử dụng trái pháp luật là vũ khí thô sơ; khi được trang bị cho lực lượng vũ trang nhân dân và các lực lượng khác để thi hành công vụ hoặc sử dụng với mục đích xâm phạm tính mạng, sức khoẻ con người trái pháp luật là vũ khí quân dụng; dao sử dụng vào mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật này.

(2) Bổ sung quy định về đối tượng, điều kiện, thẩm quyền, thủ tục tiếp nhận quản lý, sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ do tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân nước ngoài cho tặng, viện trợ nhằm tận dụng nguồn lực từ nước ngoài hỗ trợ Việt Nam trong nghiên cứu, sản xuất, trang bị, viện trợ.

(3) Sửa đổi, cắt giảm đơn giản hoá giấy tờ, hồ sơ, quy định trong các thủ tục hành chính về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; quy định giấy phép sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ theo hướng không có thời hạn, việc chuyển giấy xác nhận đăng ký sang giấy phép sử dụng nhằm cải cách, đơn giản hoá thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và người dân; đồng thời, thực hiện được yêu cầu của Chính phủ trong cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số và Chính phủ điện tử.

(4) Sửa đổi, bổ sung một số quy định về nghiên cứu, sản xuất, kinh doanh sử dụng vật liệu nổ công nghiệp nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho tổ chức, doanh nghiệp để phục vụ phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

Báo cáo thẩm tra sơ bộ Dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi), Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh cơ bản nhất trí sự cần thiết ban hành Luật.

Tại phiên họp thứ 28, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thống nhất trình Quốc hội đưa dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV (tháng 5 năm 2024) để kịp thời thực hiện đúng lộ trình cải cách thủ tục hành chính gắn với triển khai thực hiện Đề án 06 của Chính phủ và phục vụ hiệu quả công tác phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm, nhất là tội phạm sử dụng các loại súng tự chế và dao có tính sát thương cao để gây án. Đặc biệt về nội dung dao có tính sát thương cao, Bộ Công an đã chỉ rõ luận điểm về tính cấp thiết và cần thiết của vấn đề này.

Dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi) với nhiều quy định mới đã nhận được sự đánh giá cao và góp ý từ phía các đại biểu và chuyên gia. Mặc dù mang tính chuyên ngành nhưng thu hút sự quan tâm của nhiều chuyên gia, nhà khoa học. Điều này cho thấy, việc sửa đổi Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ là cần thiết, đảm bảo phù hợp với thực tiễn, phục vụ phát triển kinh tế, xã hội, đáp ứng yêu cầu công tác quản lý nhà nước và phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm trong tình hình mới./.

Thúy Phượng